Dat is een goede vraag
Zweten is vaak vervelend, maar het heeft toch zeker wel een functie. We zweten zodat we de overtollige warmte kwijt kunnen die ons lichaam produceert en we niet overhit zullen raken (wat zeer nare gevolgen kan hebben). Maar hoe zit het bij de dieren, hoe regelen zij hun interne temperatuur en hoe koelen ze zichzelf weer af?
Kortom, zweten dieren ook?
Warm en Koudbloedig
Om te kijken naar het zweten bij dieren moeten we eerst een onderscheid maken tussen warm en koudbloedige dieren:
Koudbloedig
Vissen, Reptielen, Amfibieën en geleedpotigen (o.a. insecten, spinnen) zijn koudbloedige dieren. Dit houdt in dat ze geen interne thermostaat hebben om hun warmte te regelen net zoals bij ons, de mens.
Hoe warmen koudbloedige dieren zich op?
Koudbloedige dieren warmen zich op met behulp van de omgeving. Ze gaan bijvoorbeeld in de zon of op een warme steen liggen om op te warmen en gaan in het water of de schaduw liggen om af te koelen.
Het nadeel voor koudbloedige dieren is daarom dat ze eerst moeten opwarmen voordat ze actief kunnen zijn.
Het voordeel is echter dat koudbloedige dieren zich net zo lang opwarmen tot ze kunnen doen wat ze moeten doen – daarom geen overtollige warmte hebben die ze kwijt moeten – en dus niet zweten! Bovendien hoeven ze minder te eten omdat ze geen kacheltje hebben dat continu moet blijven branden.
Warmbloedig
Zoogdieren en vogels zijn warmbloedige dieren en hebben dus wel continu een kacheltje in zich branden dat ervoor zorgt dat ze warm blijven.
Het voordeel is dat ze de hele dag door actief kunnen zijn en niet op hoeven te warmen, echter maakt dat kacheltje af en toe meer warmte aan dan dat er nodig is en moeten warmbloedige dieren die overtollige warmte ook weer kwijt zien te raken aangezien ze anders overhit zouden raken.
Hoe koelen vogels af?
Zoogdieren en vogels zijn warmbloedig, produceren af en toe te veel warmte en zweten daarom dus?
Nou.. Nee…
Vogels kunnen niet zweten.
Vogels hebben geen zweetklieren en kunnen daarom simpelweg niet zweten. Vogels raken hun overtollige warmte kwijt op verschillende manieren:
Ze verliezen warmte doormiddel van hun snavel. Daarom hebben vogels in warmere gebieden over het algemeen grotere snavels en kunnen dus beter hun warmte kwijt (Uit een studie van de universiteit van Melbourne). Ze houden ook nog hun snavels open voor nog wat extra verkoeling doordat de wind er dan door stroomt.
Bovendien hebben verschillende soorten vogels vaak een eigen manier om af te koelen. De een is goed geïsoleerd zodat er geen warmte in kan, de ander houdt zijn vleugels van zich af voor wat extra oppervlak om warmte kwijt te kunnen en er zijn ook vogels die een soort van hijgen net als honden dat doen.
Daarnaast zie je op een mooie warme dag veel vogels aan de waterkant of in een van de vele vogelbadjes die ons land rijk is. Ze koelen zich af door lekker in koud water te badderen.
Zweten alle zoogdieren?
Zoogdieren zijn de enige diersoorten die zweetkliertjes hebben, al heeft de ene soort er meer als de andere. Vooral hoefdieren (paarden, koeien), apensoorten en de mens maken gebruik van zweten als manier om zichzelf af te laten koelen.
zoogdieren die minder zweetkliertjes hebben, of alleen zweetkliertjes op bepaalde plekken raken hun warmte vooral op een andere manier kwijt, net zoals honden of katten. Ze zweten dus wel een beetje, maar vertrouwen vooral op andere methoden om warmte kwijt te raken.
Honden en Katten
Honden hebben met name zweetkliertjes op de voetzolen, maar dat is niet voldoende om volledig af te koelen. Daarom gaan ze op bijvoorbeeld een koude tegelvloer liggen om af te koelen of gaan hijgen om warmte kwijt te raken.
Katten hebben ook niet zo veel zweetkliertjes en liggen daarom ook vaak in de schaduw of op een koude vloer wanneer het ze te heet krijgen en af moeten koelen. Een ander bekend fenomeen is het feit dat katten zichzelf likken. Naast het schoonhouden van de vacht, koelen ze hier ook mee af.
Samenvattend
Reptielen, Amfibieen, Vissen en Geleedpotigen zijn koudbloedig en hebben geen last van overmatige warmte.
Zoogdieren en Vogels zijn warmbloedig, maar vogels kunnen niet zweten en koelen zich af op verschillende manieren.
Zoogdieren zijn warmbloedig en kunnen zweten, alhoewel niet alle zoogdieren evenveel zweten en dus ook op andere manieren verkoeling zoeken.
Daarom kunnen we dus zeggen: de meeste dieren zweten niet!